De waterstof revolutie

Waterstof als de veelbelovende oplossing voor de energietransitie?

De hype van waterstof

Iedere dag zijn er tientallen berichten te vinden in kranten, op sites en als berichten op sociale media over de belofte van waterstof.

Zo is afgelopen weken de waterstof vliegtuig in het nieuws, dan is het weer dat een pilotproject is gestart voor een aantal woningen, als vervanger voor aardgas.

Hoe kan je waterstof verkrijgen?

Waterstof is op basis van massa in het universum met een geschatte 75% veruit het meest voorkomende chemische elementen. Op aarde komt het in de natuur in vrije vorm nagenoeg niet voor. Maar chemisch verbonden met zuurstof hebben zien we het vrijwel overal, als water.

In vrije vorm, H2 gas, is een energiedrager met een zeer grote energiedichtheid per kg. Het heeft met zo’n 33,3 kWh per kilogram een hogere energiedichtheid dan diesel of benzine.

Je kan waterstofgas vrij efficient verkrijgen via het bewerken van aardgas, methaan, tot waterstofgas. Steamreforming heeft dit proces en dit is met meer dan 95% efficient uit te voeren. Het nadeel is echter dat hierbij CO2 bij vrijkomt. Dit kan je afvangen en opslaan (CCS, carbon capture and storage), maar dat is duur en geeft voor lange duur het nadeel dat je die opgeslagen CO2 moet bewaken daar het niet vrij mag komen in de natuur. Waterstof die op deze manier is geproduceerd, met stoom en opslag van vrijgekomen CO2, heet blauwe waterstof.

Ook kan je waterstof produceren via elektrolyse van water. Hiervoor is veel elektriciteit benodigd, die dan ook duurzaam opgewekt moet worden. De efficiëntie is dan 75% energie-efficiënt. Dus 25% van de duurzaam opgewekte elektriciteit gaat verloren bij de productie van waterstof alleen al.

Waterstof komt ook vrij bij de vergassing van kolen.

Toepassingen

Waterstof wordt al jaren in de industrie gebruikt voor een aantal toepassingen, het vormt in dit geval een grondstof voor de chemie.

Waterstof wordt ook gebruikt in de hoogovens, daar wordt steenkool voor gebruikt in zuurstofarme verbranding.

Waterstof wordt gebruikt voor iets meer dan 7300 waterstof auto’s wereldwijd. Als tegenhanger van batterijauto’s als van Nissan en Tesla. Het voordeel boven batterij-auto’s is dat waterstof net als LPG relatief snel kan worden getankt. De nadelen zijn echter groter dan de voordelen; de energieefficientie is beduidend lager dan die van batterij-auto’s. Namelijk slechts 30%, door verliezen bij productie van waterstof alsook bij de omzetting van waterstof in elektriciteit. En batterij-auto’s nemen in aantallen zeer snel toe, laadtijden worden snel teruggebracht naar acceptabele waarden en in een land als Nederland is vrijwel overal wel een laadpunt te vinden. Voor waterstof moet je soms tientallen kilometers omrijden. De Paus, als anekdote, kreeg een waterstof auto vorige week met een bereik van 650 km per tanklading. Echter het eerste laadpunt is ongeveer dezelfde afstand verwijderd van het Vaticaan.

Voor vrachtwagens en andere zware vervoersmiddelen zoals treinen kan waterstof een heel goed alternatief zijn. Al zijn bijvoorbeeld er al vuilniswagens op de weg die volledig elektrisch rijden. Batterijtechnologie zal het toepassingsgebied van waterstof voor zwaar vervoer van onderaan de markt meer en meer verdrukken.

Waarvoor is groene of toch blauwe waterstof nog meer goed voor? Voornamelijk om de grijs geproduceerde waterstof te vervangen door groene waterstof in de industrie. Het is mede daarom dat ENGIE in consortia aan de grootschalige productie werkt in het noorden van Nederland.

Ook ik ben over, elektrisch rijden is gestart!

En ik kan hier erg helder over zijn; het bevalt erg, HEEL ERG goed!

Van diesel naar duurzaam elektrisch

Jarenlang diesel gereden; Volkswagen, BMW en Audi. Mijn laatste auto was echter een teleurstelling, de Volkswagen Passat is een fijne en ruime auto, maar vanwege de limiet op CO2 uitstoot was de beschikbare dieselmotor begin 2018 een lachertje. De souplesse van mijn BMW nog in mijn systeem was het eerste ritje een enorme teleurstelling. Wat een klein gebied met fatsoenlijk koppel, een grote vertraging bij het inhalen ondanks automaat. Het was iedere dag dat ik mij herinnerde wat ik heb en jarenlang had.

Waarom elektrisch?

Mijn laatste Volkswagen sjoemeldiesel was een heerlijke reisauto voor lange afstanden met ruimte voor zeker 4 volwassenen. Maar lekker sportief rijden zat er niet in, te weinig vermogen.

Dat was één van de redenen om elektrisch te gaan rijden. Dit naast duurzaamheid, ik heb afgelopen jaren zonnepanelen laten installeren en vanaf begin dit jaar heb ik een warmtepomp om ook duurzamer mijn huis te verwarmen. Dan is mobiliteit de laatste grote stap die ik kon nemen. En ja, het belasting regime van 2019 heeft ervoor gezorgd dat ik dit een jaar ben overgestapt. Kost mij 4500 EURO bruto voor de vervroegde afkoop van mijn sjoemeldiesel, maar dit verdien ik nog terug in de totale leasetermijn van deze nieuwe auto.

Welke opties overwogen?

Model 3
Mijn “BIG IGWE”, grote koning in Yoruba

Voor mij was er eigenlijk weinig keuze; ik had verschillende reviews gelezen op Youtube bekeken. En de auto die uit alle testen komt als de auto met het meeste rijplezier is de Tesla Model 3. Er zit voldoende bagageruimte in, je kan volwassenen meenemen achterin als je maar niet te lang moet rijden en het bereik is meer dan voldoende. De KIA, Hyundai en Nissan opties waren het niet geworden. De Audi en Jaguar voor mij te duur. En Volkwagen ID.3 is nog niet beschikbaar.

Bestellen en ophalen Tesla model 3

Bestellen ging goed. ENGIE heeft een keurig systeem voor bestellen en al snel kreeg ik via Alphabet lease de bevesiting van mijn bestelling. Dit was midden oktober. Hierna werd het stil… begin november kreeg ik een bericht dat de leverdatum op 15 november werd gezet. Ik kreeg een bericht van Tesla waarmee ik een account kon aanmaken en daarin stond mijn auto weergegeven. Met onbekende levertijd.
De leasemaatschappij wist niets te vertellen en de vrijdag voor zondag 15 november heb ik maar Tesla gebeld met de vraag of het klopt dat ik niets gehoord had. De vriendelijke medewerker had moeite om mij niet uit te lachen; wat de leasemaatschappij opgeeft is hun verantwoordelijkheid en heeft niets te maken met de daadwerkelijke levertijd.
Inmiddels was mijn 4500 euro van mijn salaris gehaald en had ik wel de pijn maar niet het plezier. Uiteindelijk kreeg ik een update dat levering naar 15 december is gezet door leasemaatschappij, Tesla wist weer niets totdat ik een SMS kreeg dat ik mijn auto kon ophalen op zaterdag 14 december in Amsterdam. Dit op de bekende Koopman terminal.

Gerelateerde afbeelding
Koopman Car Terminal in Amsterdam

Met de trein naar Amsterdam gegaan, station Sloterdijk, en vandaar met een pendeldienst in model X naar de terminal. De berichten kloppen echt; er is een tent, je rijbewijs wordt gescand, je ondertekend een formuliertje en je krijgt een vaknummer waar je auto staat. Sleutels liggen in je auto, veel succes…
Ondanks vriendelijke Engels en Franstalige vrouw voelt dit niet okay. Een auto van 62kEUR op deze manier afleveren voelt echt niet goed. Het was even zoeken naar juiste vak B226, er lopen wel wat mensen rond die je kunnen helpen maar het is hoogst onpersoonlijk daar en je ziet je collega nieuwe Tesla eigenaren in de rij staan voor een andere tent waar gecontroleerd wordt of je wel de juiste auto meegenomen hebt.

De vergelijking wordt gemaakt met de rijen mensen die de eerste iPhone kochten, maar die vergelijking gaat niet op. Daar werd je wel echt geholpen en was er echt een positieve beleving. Hier absoluut niet.

Ik heb de auto goed bekeken, dat er geen panelen missen, of de lak er wel goed opzat, de laadkabel erbij is geleverd en of er überhaupt voldoende energie in de accu zit voor mijn 160 km naar huis. Dat laatste was het niet, net geen 95 km kon ik rijden volgens de sjoemelberekening. Geen kaartje, geen bos bloemen en een lege tank. Schandalig eigenlijk.

Wel gaven ze de tip; er is politie op de weg en de recordhouder had binnen 11 minuten na verkrijgen brief zijn bekeuring binnen. Dus test je auto niet uit, dit kon ik niet omdat ik wel nog naar een Supercharger wil kunnen komen en teveel energie verspillen is niet handig…

Het rijden met de Tesla is wel een genot; erg stil, een zeer directe reactie op je ‘gaspedaal’ en je hebt erg veel zicht. Ik mis wel mijn snelheidsmeter voor mijn neus en de eerste keer dat ik mijn gas los liet was het schrikken hoe snel de auto via het regeneratief remmen qua snelheid afremt. Ik begrijp nu goed dat je inderdaad 90% van de tijd met één pedaal kan rijden; gasgeven en afremmen kan prima tenzij je echt harder moet remmen.

Opladen een issue?

Mijn eerste keer opladen was bij de Tesla Supercharger in Naarden. Met 9% restcapaciteit was ik blij dat hij het ook deed…

Super charger werkt top. Zodra je via de routeplannen hebt aangegeven waar op je route je dit wilt doen wordt je accupakket voorbereid, voorverwarmd en het activeren werkt super simpel. Kabel vanuit de installatie pakken, knopje op laadsnoer indrukken wat je laadklep laat openen en aansluiten. Klaar!

Helaas zijn de superchargers in mijn regio wel erg overbezet. In Zwolle heb ik nu meerdere keren gehad dat alle 16 stalls vol waren en er een rij staat om op te kunnen laden. Dit moet echt aangepakt worden, want het aantal nieuwe Tesla’s neemt dit jaar extreem snel toe. Ook andere plaatsen waren vaak erg vol, maar niet zo extreem zoals in Zwolle. Is wel afhankelijk van tijdstip. De zaterdagavond om middernacht ging het in Bunnik prima. Vlakbij ons hoofdkantoor overigens, handig ;-).

Hier moet ik voorlopig parkeren om te kunnen laden… Als het droog is valt dit niet tegen, maar bij regen zal ik minder blij zijn!

Thuis in Zwolle is het laden minder makkelijk. Ik moet hiervoor 200 meter lopen naar een laadpaal bij een zorggebouw omdat ik geen laadpaal thuis mag laten installeren. Installeren zou nog wel mogen, maar de laadkabel mag niet over de stoep naar de plek waar ik normaal geparkeerd sta. En een laadpaal laten installeren daar mag niet, dat gaat ‘gratis’ via de gemeente. Echt gratis is het niet, want deze worden via het gebruik terugbetaald. Maar in Zwolle heeft men bedacht waar de laadpalen moeten komen en ‘mijn’ laadpaal zal over ongeveer 16 weken (!! #$%$#@ !!) worden geplaatst in een wijk waar al een parkeertekort is. Dus dat wordt scheve gezichten van bewoners of een teleurstelling omdat ik niet kan laden omdat een brandstofauto geparkeerd staat op deze laadplek. Hoe stom kan je zijn! Allego, die dit regelt, verwijst mij naar de gemeente en de bureaucratie is dus gestart.

Helaas dus niet onze eigen EVBOX of ENGIE Infra & Mobility die hier wat kan betekenen. Ik zit vast aan de keuze van de gemeente.

Ik hou je op de hoogte!

Twijfel je zelf over Tesla model 3?

Heb je voldoende aan de ruimte, komt de range goed uit? Dan DOEN! Het rijplezier is erg goed, de auto heeft een fantastische wegligging, directe sturing en nog meer van dit soort voordelen. Naast de continue verbeteringen die worden doorgevoerd.

Wel voelen de deuren idioot licht en kwetsbaar en ik moet nog echt wennen aan het ontbreken van de raamstijlen. Net als bij mijn eerdere Volkswagen Passat CC pak je al snel het glas om de deur dicht te doen. Niet handig als je een hekel hebt aan vingers op je glas…

Afbeeldingsresultaat voor tesla logo

Bestel je een Tesla, gebruik dan ALTIJD een referral code van een bestaande Tesla rijder. Dit geeft je direct voordelen, ook voor de eigenaar van deze code overigens. Je garage of leasemaatschappij heeft er zeker ook één en je mag die van mij ook gebruiken, graag zelfs; https://ts.la/vincent61154

Meer ervaring volgt, eerst meer kilometers zien te maken! Sta nu op 1390 km op zaterdag 21 december.

Shell Technology Ventures neemt minderheidsaandeel in waterstofbedrijf

Shell Technology Ventures heeft samen met platinabedrijf Platinum Group Metals Investments Programma van Anglo American Platinum een strategisch (minderheids)belang genomen in HyET Hydrogen in Arnhem en Berkeley. HyET Hydrogen ontwikkelt technologie voor de elektrochemische compressie- en zuiveringstechnologie voor waterstof die HyET ontwikkeld heeft.

Er zijn geen details bekendgemaakt over de prijs welke Shell samen met het Zuid-Afrikaanse Anglo American Platinum hiervoor heeft betaald, of hoeveel het aandeel exact is. Dit Arnhemse bedrijf bestaat inmiddels 10 jaar en heeft expertise opgebouwd over zuivering en compressie van waterstof. HyET heeft hoge verwachtingen van deze samenwerking omdat deze partijen de acceptatie van de nieuwe technologieën kunnen versnellen. Dankzij de compressietechnologie van HyET wordt – in vergelijking met traditionele methoden – de betrouwbaarheid van de productie en opslag van waterstof op hoge druk verbeterd, terwijl de kosten dalen.

Anglo American is marktleider op gebied van platina, dit metaal wordt bij brandstofcellen gebruikt voor de schone conversie van waterstof met zuurstof, waar naast de productie van elektriciteit alleen zuiver water wordt geproduceerd.

Waterstof kan, mits duurzaam geproduceerd, een belangrijke rol spelen in het verdere verloop van de energietransitie. Het kan met een relatief hoge energiedichtheid gebruikt worden voor de opslag en het transport van energie over lange afstanden en voor lange tijd. Zo kan ongeveer 1 km worden gereden op 1 kg batterij, terwijl 100 km kan worden gereden op 1 kg waterstof.

In Arnhem zitten nog vier andere waterstofbedrijven, samen willen deze bedrijven werken aan de ontwikkeling van de waterstofeconomie. Hierover wordt al jaren gesproken, alhoewel er vele paralellen zijn met de eeuwige rooskleurige toekomst van kernfusie lijkt het waterstof welvoegelijk te gaan lukken om binnen niet al te lange tijd succesvol en op grotere schaal te worden ingezet. De kosten van de brandstofcellen gaan snel omlaag, waar een auto op waterstof de afgelopen jaren goedkoper waren dan alleen al de brandstofcel ligt deze voor auto’s in middels op een prijsniveau lager dan 50.000 EURO.

Elektriciteitsnet kan groei van duurzame energie aan

Bij een verdere groei van het aandeel zonne-energie is de capaciteit van het elektriciteitsnet geen probleem. Wel is de spanningskwaliteit een aandachtspunt. Dat blijkt uit onderzoek van Laborelec in opdracht van Netbeheer Nederland.

Een groei in zonnepanelen wordt in alle onderzoeken voorzien. Uit de analyse blijkt dat bij zonne-energie de maximale spanning eerder een bottleneck te vormen dan de capaciteit van het net. Het vergroten van de spanningsruimte, de beschikbare spanningsband tussen de bedreven spanning en de maximale spanning,verhoogt de maximale penetratiegraad.

Analyse

Laborelec heeft in opdracht van Netbeheer Nederland een analyse gemaakt van zeven relevante studies over de impact van decentrale energieopwek en nieuwe belastingen op het elektriciteitsnet. De belangrijkste conclusie is dat de laagspanningsnetten de komende twintig jaar voldoende ruimte bieden voor de traditionele groei. Transformatoren zijn gemiddeld gezien de eerste bottleneck. In de middenspanningsnetten is minder ruimte.

Wel of geen energieheffing?

Nederlandse energieproducenten zijn verdeeld over een extra heffing die de energienota van huishoudens en bedrijven fors laat stijgen.

Stroomproducenten Eon Benelux en GDF Suez vinden dat de heffing er moet komen. De overheid kan het extra geld gebruiken om hen te betalen voor het beschikbaar houden van buffercapaciteit. Die wordt geleverd door kolen-en gascentrales als er te weinig wind-en zonnestroom beschikbaar is. Zo wordt stroomuitval voorkomen, stellen ze.

Essent, Nuon en Eneco voelen niets voor een heffing, “Dat zijn doemscenario’s waar wij ons niet in herkennen”, zegt Nuon.

Essent erkent dat er een backup voor groene energie moet zijn. “Daarvoor moet een oplossing komen, maar of dat een vergoeding moet zijn voor buffercapaciteit, is de vraag.” Eneco: “Duurzame energie wordt voorgesteld als een probleem, terwijl het volgens ons de oplossing is.”